Anestezi nedir ? Anestezi çeşitleri nelerdir?Anestezi hangi durumlarda uygulanır?Kaç çeşit anestezi vardır ? Ne zaman hangi hastalara uygulanamaz ?
Anestezi kişinin ameliyat olabilmesini sağlayan en önemli faktörlerden biridir. Anestezi, ameliyatın güvenli ve sağlıklı olması, hastanın ameliyat sırasında ağrı hissetmemesi ve cerrahın rahat çalışabilmesi için hastanın vücudunun ilaçlarla uyuşturulması olarak tanımlanır.
Üç çeşit anestezi vardır. Genel anestezi, lokal anestezi, bölgesel anestezi. Genel anestezi ile tüm vücut felç olur ve hasta bilincini kaybeder. Vücudun belirli bölgelerini felç etme süreci. B. Kalça, kol veya bacaklara lokal anestezi denir. Bu yöntemde işlem hastanın bilinci açıkken gerçekleştirilir.
Lokal anestezi de daha küçük bir alan uyuşturularak yapılır. Bu yöntem örneğin morlukların giderilmesi gibi küçük operasyonlarda kullanılır.
Genel anestezinin yanı sıra vücudun alt kısmını felç eden spinal/epidural anestezi ve kol ve bacakları felç eden RIVA tipi anestezi de ameliyat sonrası iyileşmeye katkıda bulunur.
Göbek altından anestezi gerektiren ameliyatlarda lokal anestezi tercih edilir. Üç yöntemde kullanılır: spinal anestezi, epidural anestezi veya her ikisinin de kullanıldığı spinal epidural anestezi. Bu yöntemler tavsiye edilir, ancak operasyonun niteliği ve süresi dikkate alınır.
Yöntem tercihen sezaryen veya normal doğum, kasık fıtığı, mesane ve anal bölge ameliyatları, kalça ve diz protezleri ve varikosel ameliyatlarında kullanılır. Kısacası bu yöntem göbek altından yapılan her türlü cerrahi işlem için kullanılabilir.
Tek enjeksiyon ile uyuşma sağlanması spinal anestezi olarak tanımlanır. Omurilik bel bölgesinde belli bir seviyede son bulur. Onun altındaki iki veya üç omur omurların arasından enjekte edilir. Beyni başta saran ve kuyruk kemiğine kadar uzanan serebral kortekste bir delik açılır ve beyin omurilik sıvısına ilaç enjekte edilir. Bu bölgeden geçen sinirler tarafından emilir ve uyuşma başlar. Buradan gelen ağrı sinyalleri beyne gönderilmez ve hasta ağrı hissetmez.
Bu yöntemin spinal anesteziden farkı epidural aralığa enjekte edilmesi ve epidural kateter adı verilen ince bir tüpün yerinde bırakılmasıdır. 40 ila 50 cm uzunluğundaki tüpün yaklaşık 8 ila 10 cm’lik kısmı vücutta kalır. Gerisi hastanın omzuna bantlanır. Sonuncusu, ilaç vermek için bir tıpadır.
Ameliyat sonrası ağrı için buradan belinize düşük dozda lokal anestezik verilir. Hastanın ağrısı net bir şekilde kontrol altındadır. Spinal anestezi ile kombine spinal epidural anestezi neden tercih edilir?
Ana avantajı, hastanın ventilatöre bağlı olmamasıdır. Öte yandan genel anestezi altında bulantı kusma gibi şikayetler daha sık ortaya çıkar. Spinal ve spinal epidural anestezinin bir kombinasyonu, sezaryenlerde bebek ve anne arasında yakın teması sağlamak için özellikle önemlidir.
Ayrıca bebekler için tıbbi etkileri vardır. Bunun nedeni genel anestezi ile bebeğe az miktarda ilaç verilmesidir. Bebek erken dönemlerde genel anestezi altına alınırsa doğumdan sonra solunum problemlerine neden olabilir. Genel anestezi altında yatırılan annelerin bebekleri, genel anestezi altında yatırılan bebeklerden daha sağlıklıdır.
Ameliyat sonrasında hastanın iyileşme süreci daha rahat geçecektir. Öte yandan bu yöntem özellikle solunum yolu hastalığı olan hastalarda ve yaşlı hastalarda tercih edilmektedir. Dolu ve acil ameliyat olması gereken hastalarda kombine spinal ve spinal epidural anestezi de kullanılmaktadır.
Kanama ve pıhtılaşma problemi olan, kan sulandırıcı kullanan hastalarda ve bel enfeksiyonu olan hastalarda kullanılmaz.Çocuklar tarafından tercih edilmez. Hasta istemiyorsa lokal anestezi kullanılmaz.